Toegegeven: de lijst van De 10 meest onvergetelijke stemmen die wij in het vorige blog postten, bevatte heel veel indrukwekkends, maar van één element heel weinig: vrouwen. Hoe dat komt? Misschien omdat mannen met al hun bombarie en basstemmen gewoon meer lawaai maken, of omdat de filmwereld ondanks alle emancipatie toch nog steeds overwegend een mannenwereld (lees: testosteron-in-de-hoofdrol-trekt-meer-publiek soort van wereld) is, en mannen dus meer de kans krijgen hun talenten te etaleren. En dat terwijl vrouwen, hoewel misschien subtieler en zachtzinniger (gewoonweg verfijnder), toch minstens zulke mooie en bijzondere stemmen hebben.
Anyway, hier komt de goedmaker.
#1 Scarlett Johansson
We beginnen uiteraard met de vrouw die de top 10 van de vorige lijst wél haalde. De stem van de in 1984 in New York geboren Scarlett Johansson doet wat haar lippen en ogen beloven: recht naar de onderbuik van de toehoorder gaan. De zwoelheid van haar warme stem met het heesje is een ontwapenende mix van girl-next-door en femme fatale. Ze leende haar stem behalve aan de speelfilm Her, ook aan rollen in The Jungle Book (Kaa) en The SpongeBob SquarePants Movie (Mindy).
#2 Cate Blanchett
De Australische actrice Cate Blanchett (1969) heeft een stem waar je heel lang naar kunt luisteren (met het gevaar dat je onder hypnose raakt); het is warm en zacht, rijk en troostend (goed, zolang ze niet boos wordt) – zo’n stem die alle moeders eigenlijk zouden moeten hebben. Of alle elfen, natuurlijk. Want als Galadriel in Lord of The Rings en The Hobbit maakte Blanchett een betoverende indruk op een groot publiek, wat vooral te danken is aan haar stemgeluid.
#3 Russi Taylor
De Amerikaanse stemactrice Russi Taylor (1944) kennen we van de Amerikaanse Minnie Mouse; zij spreekt de stem van Mickey’s eega al in sinds 1984, wat haar de langstzittende stemactrice van dit personage maakt. Verder spreekt zij o.a. ook de (Amerikaanse) stemmen in van Kwik, Kwek en Kwak in DuckTales, en de tweeling Sherri en Terri van The Simpsons.
#4 Eva Green
Wie de macabere en wonderschone tv-serie Penny Dreadful kent, weet precies waarom Eva Green (1980) in deze lijst staat. De Franse actrice (met een smetteloos Engels accent, overigens) heeft een stem die op een andere manier zwoel is dan bijvoorbeeld die van Scarlett Johansson. Greens stem is diep, met een duister, rafelig randje, wat haar – naast een ideale bad Bond-girl – perfect maakt voor de zowel angstaanjagende als verleidelijke ‘Miss Ives’ in bovengenoemde horrorserie.
#5 Ava Gardner
Voor velen misschien – indien al bekend – niet meer dan een naam uit het verleden (gekoppeld aan stormachtige huwelijken, waaronder een met Frank Sinatra), was de Amerikaanse actrice Ava Gardner (1922-1990) in veel opzichten toch heus de Scarlett Johansson van de jaren 40 en 50. Ook Ava ádemde verleiding met haar diepe en hese stem – iets wat de meeste van haar vrouwelijke collega’s hopeloos tuttig tegen haar deden afsteken.
#6 Melanie Griffith
Sommige vrouwen blijven altijd een meisje. Of, nou ja, klínken altijd als een meisje. De Amerikaanse actrice Melanie Griffith staat bekend om (plastische chirurgie en haar gestrande huwelijken met Don Johnson en Antonio Banderas, maar ook) haar zachte, zoetgevooisde stem. Voor wie van een wat pittiger stemgeluid houdt misschien mega irritant, maar op een ander heeft dat zoete en lieve juist een enorm aaaahhhh-effect; wat voor de één ondoenlijk is, is voor de ander áándoenlijk. Succes heeft deze working girl er in elk geval wel mee geboekt.
#7 Fran Drescher
‘Oh, Mr. Sheffield!!!!’ Need we say more? De New Yorkse actrice en comédienne Francine Joy Drescher (1957) kennen we allemaal van de door haarzelf bedachte en geproduceerde hitserie The Nanny (1993-‘99), waarin ze de met een uiterst nasale stem en New Yorks (Queens) accent behepte nanny Fran Fine speelt. Die schelle stem – dat speelt ze niet; ze heeft zelfs geprobeerd er middels therapie vanaf te komen. Maar ze faalde. Gelukkig. Haar stem werd haar handelsmerk en bracht haar wereldfaam. (insert geluid lachende – heel hard lachende – Fran)
#8 Judi Dench
De Britse actrice Dame Judith Olivia Dench (1934) is een ware coryfee, en heeft een stem die daar geheel bij past: doorleefd, maar met een twinkeling (iets lichts dat je kunt horen zoals lichtjes in ogen een verborgen lach verraden); autoritair, als het moet (maar nooit kil), en er klinkt altijd een bepaalde nuchtere toon doorheen, op het randje van laconiek. Kortom: ze is stiekem de oma die je altijd al had willen hebben: stoer, no-nonsense, bij de tijd, nooit te beroerd om met een stalen gezicht een hele grove grap te vertellen, maar eigenlijk, underneath it all, vreselijk gevoelig en lief.
#9 Ellen DeGeneres
De Amerikaanse actrice en stand-upcomédienne Ellen DeGeneres (1956) heeft de lach op haar hand met haar heel eigen, keelklankerige, beetje jongensachtige stem. Het succes van de animatiefilm Finding Nemo is voor een groot deel te danken aan DeGeneres’ bijdrage als de vergeetachtige vis Dory, die recentelijk een eigen spin-off kreeg: Finding Dory.
Eervolle vermeldingen: Lucille Ball, Kathleen Turner, Meryl Streep, Helen Mirren, Emily Blunt, Penelope Cruz, Jodie Foster, Oprah Winfrey, Angelina Jolie, Emma Stone, Kate Winslet, Catherine Zeta-Jones, Thandie Newton, Marion Cotillard, Michelle Pfeiffer, Rachel Weisz, Charlize Theron.
#10 …uit Holland
Meta de Vries
Meta de Vries (1941-2011), ooit begonnen als kleuterleidster, was de eerste vrouwelijke discjockey voor de Publieke Omroep. Haar stem was helder en kleurrijk, en ze sprak uiterst beheerst met een keurige dictie. Door die innemende warmte en kalmte kun je je helemaal voorstellen dat naar haar luisteren of door haar geïnterviewd worden bepaald geen straf was.
Vivian Boelen
De meeste mensen zullen haar nog kennen van het RTL Nieuws, dat zij presenteerde van 1991 tot 1995: Vivian Boelen. De omroepster en presentatrice werd in 1956 geboren in Amsterdam, maar groeide op in Maastricht. Haar stem kenmerkt zich als aangenaam warm en klankvol, met een rokerig randje (dat over de jaren een steeds dikker randje is geworden).
De telefonische tijdmelding
‘Bij de volgende toon is het dertien uur, twee minuten en vijftien seconden.’
Ondanks al onze smartphones bellen er maandelijks gemiddeld 17.000 mensen naar de telefoonlijn (0900-8002) waar de tijd wordt gemeld. De automatische telefonische tijdmelder bestaat al sinds 1930, al was er toen geen stem te horen, maar een reeks fluittoontjes. In 1934 werd gebruik gemaakt van de stem van onderwijzeres Cor Hoogendam (en heette de bellijn ‘Tante Cor’), en vanaf 1969 klonk de stem van hoorspelactrice Willie Brill door de lijn. Sinds de digitalisering van het tijdmeldingsysteem horen we de stem van actrice Joke Driessen ons de tijd melden.
Eervolle vermeldingen: Loretta Schrijver, Katja Schuurman, Georgina Verbaan, Lot Lohr, Gerda Havertong.
Opvallend: Bij zowel de mannen als vrouwen zijn het voornamelijk warme, diepe stemmen die mooi gevonden worden. Misschien omdat we ontvankelijker zijn voor een open, warme stem, dan voor hoge en scherpe; diepte in de stem betekent ook diepte in de emotie, en die resoneert weer met de diepte en emotie in onszelf.